Tiny Showroom

in Tuttifruttidorp

 

Voor zijn label Newfound Comrades ontwierp Simon de Boer een mini-showroom. Het kleine gebouwtje kreeg de naam Tiny Showroom want het beslaat nog net geen 5m2. Natuurlijk is de naam ook een verwijzing naar de groeiende Tiny House Movement waarbij men probeert productiekosten en daarmee de maandlasten omlaag te brengen door met kleiner genoegen te nemen. In die zin is Tiny Showroom een uitwas van de stijgende vastgoedprijzen in de stad of het gebrek aan betaalbare bedrijfsruimte, vooral voor de creatieve/ambachtelijke sector.

Tiny Showroom is zes keer per jaar eveneens een galerie voor de buurt, voor Noord, voor Amsterdam, voor de wereld. Delen heeft nu eenmaal de toekomst! Zie hier meer over Tiny Showroom. 

 

Hieronder het bouwproces, dat ietsje meer dan twee maanden in beslag nam 


1 juni

Vandaag zijn met een oude baksteen de contouren van 'Tiny Showroom' op de trottoirtegels gekrijt. Het is echt een mini-gebouwtje met een menselijke schaal, bijna zoals een ruime jas de drager past .


22 juni

 

De Tiny Showroom wordt gebouwd in de voortuin van Simon de Boer zijn woning in Tuttifruttidorp, niet ver van de NDSM-pont. De naoorlogse wijk (jaren vijftig) is gebouwd voor de werknemers van de toenmalig NDSM-werf. De woningen behoren tot een van de eerste, moderne prefabwoningen die in Amsterdam gebouwd werden in de strijd tegen de woningnood. De stijl wordt NEMAVO-Airey genoemd (NEMAVO komt van Nederlandse Maatschappij Volkshuisvesting, Sir Edwin Airey was een Engelse ingenieur die het systeem bedacht). Het systeem werd voor Nederland ontwikkeld door de architecten J.F. Berghoef en H.T. Zwiers. Deze architecten bouwde ook NEMAVO-Airey-wijken langs de Cornelis Lelylaan (het Van Eesteren Museum organiseert hiervoor architectuurwandelingen) en de President Kennedylaan in de zo herkenbare stijl.

 

Bijna alle onderdelen van de rijtjeswoningen zijn door één man te dragen. Typerend zijn de platte gevels en het gebruik van silex-platen - beton met grind - die maatgevend zijn voor de grootte van de ramen en de afstand ertussen - een modulair systeem. De architecten geneerde zich een beetje voor de platheid van de architectuur die volgens hen als uit boardkarton gesneden leek. Groen werd bewust ingezet om de wijk toch ruimtelijk te maken, zoals de strakke, lange heggen. Dankzij recente renovatie/restauratie is de stijl van een aantal blokken redelijk goed behouden. Het is eenvoudige maar fraaie architectuur die vandaag gelukkig de nodige aandacht krijgt; een aantal wijken vallen onder het beschermd stadsgezicht zoals het blok in de Mandarijnenstraat.

 

In Tuttifruttidorp - alle straten hebben fruitnamen, vandaar - heb je eigenlijk nog een heel ander dorp. Dát wordt gevormd door de talloze schuurtjes. Het zijn er zoveel dat er een heuse aandachtsstrijd ontstaat tussen de officiële architectuur van het dorp en al die anarchistische schuurtjes en vrolijke DHZ-bouwsels die soms dramatisch scheefgezakt zijn. Deze schuurtjes waren de inspiratie voor de 'Tiny Showroom', dat eveneens onder de niet vergunde (en hopelijk gedoogde) architectuur valt.

 


1 juli

 

De bouw vordert tussen de buien door. Onder het plastic verliest de Tiny Showroom de details, zoals een scooter in een regenhoes. Maar hoe ziet het ontwerp er uit? Tiny Showroom bestaat uit twee archetypische huisjes-vormen die in de lengte iets van elkaar verschoven zijn. Door die verschuiving krijg je de plekken waar de deuren gesitueerd zijn: een ingang en een uitgang. Tiny Showroom is van binnen naar buiten ontworpen. De plattegrond zijn de loopgangen en de loopgangen zijn het parcours dat de bezoeker aflegt. De uitkragende delen zijn de planken of nissen waar producten worden gepresenteerd of kunst wordt getoond; de ene kamer heeft een laag display, de andere een hoge. Al slalommend loop je door het gebouwtje terwijl je langs de displays loopt, de ene deur in, de andere deur uit. Door het gebruikers sturende karakter zou je de 'Tiny Showroom' ook een sacraal bouwwerkje kunnen noemen (buiten de religieuze connotatie van dat woord), de nissen zijn dan de altaren waar gereflecteerd wordt op het getoonde materiaal. Een bescheiden tempeltje voor het mooiste dat bestaat: creëren!

 

Op de foto's hieronder zie je de maquette, het is de laatste van een reeks volumestudies. In eerste instantie zou het gebouwtje helemaal gesloten (zonder ramen, met verborgen deuren) worden gehouden om een zo groot mogelijk immanent veld te creëren. Uiteindelijk werd besloten om aan de straatzijde een etalageruit te maken dat afgesloten kan worden met een luik. Zo heeft de 'Tiny Showroom', als het gesloten is, toch ook nog een functie. De rest van het gebouwtje blijft zonder ramen. De deuren, gevels en ook het dak krijgen een houten, z.g. open gevelbekleding die zwart gebeitst wordt.

 


4 juli

Het hoogste punt is bereikt dus: pannenbier!


 

13 juli

We hadden net op tijd al het hout besteld voor de Tiny Showroom want de houtprijs steeg vorige week met 40%! De schaarste drijft de prijs op, het schijnt dat er schepen vol aan Europa verkocht hout van koers veranderen omdat er elders een bieder is die meer betaald.

Hier blijft ondertussen de bouw netjes op koers, alles volgens de logica van het bouwproces. Hieronder de stappen in beeld. Eerst werd het karkas gebouwd uit vierkante balkjes. Het geheel was nogal wiebelig maar dat was slechts tijdelijk. Daarna werden de gevels en het dak bekleed met OSB-plaat. De platen zorgen ook voor het verband in het geheel omdat ze de hoeken fixeren. Het stevige resultaat werd vervolgens bekleed met Wovar fassade-folie (wanden) en EPDM (dak). Het gebouwtje was nog niet ingepakt of er viel een flinke bui. Binnen bleef het lekker droog.

Toen Tiny Showroom helemaal in de OSB-plaat stond vroegen we ons af of de proporties wel in orde waren. Door de zwarte folie klopt het weer, het gebouwtje is ook in het zwart ontworpen. 

Volgende stap is het aanbrengen van de gevel- en daklatten t.b.v. de open gevelbekleding. Tot dan!


26 juli

Het is een prachtige bouwzomer, zonder hittegolf maar met koele briesjes en af en toe een bui om op te frissen. Tiny Showroom zit nu rondom in de ventilatielatten die kruislings zijn aangebracht. Ze fixeren niet alleen de façade-folie maar zijn ook nodig om de gevelbekleding aan te brengen. Gevelbekleding want Tiny Showroom wordt bekleed met ruim 480 latjes (!) van 5 cm breed. Deze latjes moeten aan de achterkant worden gebeitst voor ze tegen de ventilatielatten worden gespijkerd - zo zijn ze duurzaam beschermd tegen regen - of sneeuw.  Het is veel werk, een kwestie van doorzetten.

Ondertussen volgen vele buurtbewoners de bouw op de voet, er bleek ook een beeldhoudster en lithograaf tussen te zitten die wel oren hebben naar een tiny tentoonstelling in de Tiny. Zo komt het programma vanzelf tot stand: het is een proces. De eerste, vaste bezoekster heeft zich ook al gemeld: buurpoes Snoopy. Dat is zo leuk van architectuur, ook dieren voelen wat muren en daken doen, hoe die plekken tot stand brengen waar het goed vertoeven is.

10 augustus

'Wat wordt het?, de Tiny Showroom bouwen in de voortuin grenzend aan de stoep maakt veel passanten nieuwsgierig. De één denkt een sauna, de ander een snackbar of bloemenwinkel. Of  natuurlijk een tiny house. Het enthousiasme is meestal groot als het antwoord 'een showroom/galerie' luidt. 'Zeg maar het stedelijk van Tuttifruttidorp.', is meestal de grap.

Veel waardering is er voor de vorm van het gebouwtje en de aandacht waarmee het gebouwd wordt. Maar niet iedereen kan het waarderen. 'Het is net een doodskist!', zei een wat zure mevrouw bij het langslopen. 'Ja mevrouw maar een doodskist heeft zes plankjes en deze maar liefst vijfhonderdtwintig!' Daar had ze niet van terug. En ja, elk spraakmakend gebouw krijgt nu eenmaal een bijnaam, neem bijvoorbeeld 'De wc-bril', het kan dus erger!

Hoe dan ook, vandaag zijn de laatste plankjes op de buitengevel geplaatst en de zon en regen maken het hout al behoorlijk weerbarstig: een mooie huid.

Volgende stap is het interieur! 

19 augustus

Het (veiligheid)glas zit in het kozijn, de deuren hebben (politiekeurmerk) sloten, Tiny Showroom heeft nu een echt binnen, een echt interieur! Was Tiny Showroom een mens dan zou je 'ziel' zeggen. Een ziel van gipsplaat en schroefgaatjes. En met behoorlijk wat stopcontacten. Negen in het totaal. Dat is best veel voor zo'n gebouwtje!

Het is gezellig binnen in Tiny Showroom, je hoort het tikken van de regen op het dak - en het werk hoeft niet meer onderbroken te worden voor een bui, dat schiet op. Voorbijgaande Tuttifruttidorpers tikken op het raam en steken hun duim op: 'Bijna klaar', roepen ze. Bijna klaar!

 

21 augustus

Na het voegen van de naden en het vullen van de schroefgaten, schuren, wederom voegen van naden en nogmaals vullen van schroefgaten en weer schuren kan er eindelijk geschilderd worden - het voorwerk is het werk.

Al kwasten en rollend verdwijnen de stukken gipsplaat in een stralend wit geheel en blijft er alleen nog vorm over. 

 

22 augustus

Een bijzonder gebouwtje verdient natuurlijk een bijzonder naambord, de finishing touch. Omdat Newfound Comrades toch ook een beetje gelieerd is aan mode, is de 'gevelreclame' in stof uitgevoerd. Een beetje als zo'n klein label op de achterzak van een Levis - maar dan groot. Het witte tekstvlak (vrachtwagendoek) zit half achter het label van canvas verstopt - als een wasvoorschrift dat in een zijnaad is gestikt. Je moet het zwarte label een stukje omvouwen om het te kunnen lezen, zo treed je Tiny Showroom al een stukje binnen. 

 

 

 

24 augustus

Vandaag de lampen in het interieur van Tiny Showroom geïnstalleerd. Alles valt op zijn plek, het gebouwtje is er echt voor gemaakt!

Tot slot kreeg Tiny Showroom van buiten nog een extra laag pikzwarte lijnolie. Het hout was wat schraal geworden door de hogedrukspuit waarmee de tegels een opfris beurt kregen. Maar nu staat Tiny Showroom er weer verzorgd bij.

 

29 augustus

Op zondag 29 augustus werd onder toeziend oog van enkele comrades Tiny Showroom geopend met een speech van Simon de Boer. Zie hieronder het clipje van dit mini-event: 'all art is quite useless'